در شرایطی که ظرف 3سال گذشته افزایش چندبرابری قیمت و کاهش قدرت مشتریان زمینه رشد 100درصدی تقاضای تعمیر لوازم خانگی را فراهم کرده بود، در 3ماه گذشته قطعی مکرر برق، فشار مضاعفی را به بازار خدمات پس از فروش و تعمیر این لوازم تحمیل کرده است.
برخی از فروشندگان لوازم خانگی می‌گویند: قطعی مکرر برق نیز بازار تعمیرات لوازم خانگی قدیمی را داغ‌تر کرده و موجب تحمیل هزینه اضافی، اتلاف وقت و سردرگمی مشتریان برای دریافت خدمات شده است.
اکبر پازوکی، رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی با اشاره به همین تغییر چهره بازار گفت: این روزها مردم به تعمیر همه کالاهای گران و از کارافتاده، خود از گوشی و لپ‌‌تاپ گرفته تا لوازم خانگی روی آورده‌اند؛ پدیده‌ای که اگرچه به بازار تعمیرکاران رونق داده اما به هر حال معنایش فشار حداکثری گرانی‌هاست. اکبر پازوکی افزود: با افزایش قیمت لوازم خانگی، بازار تعمیرات یخچال، تلویزیون و ظرفشویی به‌شدت رونق گرفته است اما این پدیده ابعاد منفی دیگری هم دارد. برای مثال لوازم خانگی قدیمی، تعمیری و کم‌بازده، به‌شدت مصرف برق را افزایش داده و فشار بیشتری را به شبکه توزیع برق وارد می‌کند.
قطعی برق چه تاثیری روی افزایش تقاضای تعمیر داشت؟
علی جمالی، رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و تعمیرکاران صنایع برودتی، تهویه مطبوع، لباسشویی و قطعات یدکی تهران هم با بیان اینکه قطعی برق موجب رشد ۳۰درصدی تقاضای تعمیر لوازم خانگی قدیمی شده است، گفت: متأسفانه اغلب خانوارها توان خرید و جایگزینی لوازم خانگی نو با قدیمی را ندارند که این امر موجب رشد تقاضای تعمیر و جولان قطعات یدکی تقلبی در بازار شده است، به‌نحوی که ۸۰درصد کمپرسور و ترموستات و گاز یخچال و فریزر موجود در بازار تقلبی است. علی جمالی افزود: عمر موتور یخچال و فریزری که در حال کارکردن است با قطعی برق و استارت‌زدن چند‌باره از ۱۰سال به ۲سال کاهش می‌یابد و به‌دلیل ولتاژ بالای برق پس از پایان خاموشی‌ها، اغلب موتورهای یخچال و کولر گازی دچار مشکل می‌شود. او با اشاره به رشد ۳۰درصدی تقاضای تعمیر لوازم خانگی به‌دلیل قطعی برق، افزود: این تقاضای تعمیرات بیشتر در مورد وسایلی مانند یخچال و فریزر، کولر گازی، اجاق گاز و فر برقی، تلویزیون و سایر محصولاتی است که به‌طور دائم یا در اغلب موارد روشن است اما در وسایلی مانند ماشین لباسشویی و… به‌دلیل دوره کوتاه استفاده کمتر است. جمالی تأکید کرد: عرضه کالاهای بی‌کیفیت با قیمت‌های بالا نیز موجب رشد تقاضای تعمیر یا تمایل به نگهداری لوازم خانگی قدیمی شده است. یخچال و فریزری که از ۲۰ تا ۳۰سال پیش در ایران تولید می‌شود نیز در قطعاتی نظیر کمپرسور، گاز، ترموستات، فوم و حتی ورق به قطعات وارداتی وابسته است اما به‌دلیل افزایش نرخ ارز و محدودیت در واردات، اغلب شرکت‌ها در چرخه تولید، برخی قطعات بی‌کیفیت را مونتاژ و در قالب محصول نهایی عرضه می‌کنند. او افزود: سهم قطعات تقلبی از بازار به بیش از ۵۰درصد رسیده است.
تعمیرکارغیر مجاز بیداد می‌کند
جمالی، اطلاعات ناکافی مشتریان واحدهای تعمیر لوازم خانگی را عامل اصلی افزایش سوءاستفاده تعمیرکاران غیرمجاز، با پوشش نام برندهای مشهور دانست و گفت: افراد یا شرکت‌های فاقد هویت تعمیرکار لوازم خانگی با ارائه فاکتورهای بدون سربرگ، مهر، آدرس و شماره تلفن معتبر به مردم، آنها را با مشکل مواجه کرده‌اند. حتی برخی تعمیرکاران تقلبی، موتور و قطعات اصلی یخچال و فریزرهای خارجی را با قطعات تقلبی جایگزین کرده و هزینه زیادی را به مشتری تحمیل می‌کنند. جمالی افزود: به‌طور مثال اخیرا یکی از شاکیان این تعمیرکاران غیرمجاز، پس از مشاهده مشکلی در روشنایی لامپ داخل یخچال فریزر ال‌جی خود از طریق تماس با ۱۱۸ به یکی از این شرکت‌ها وصل شده ولی بعدا متوجه شده تعمیرکار غیرمجاز اغلب قطعات اصلی را از روی یخچالش باز کرده است. او در مورد علت ثمربخش نبودن اقدامات اتحادیه در مقابله با این تعمیرکاران غیرمجاز گفت: اگر بتوانیم تلفن این تعمیرکاران بدون مجوز را قطع کنیم، می‌توانیم با آنها مقابله کنیم. سه‌سال پیش درخواست برخورد با این افراد را به مرکز امور اصناف و بازرگانان ارائه دادیم و اعلام کردیم که فقط به ۳ تا ۴برند مطمئن مجوز ثبت تلفن در سامانه۱۱۸ را بدهند اما درنهایت مرکز امور اصناف با سلب مسئولیت از اتحادیه اعلام کرد که تنها این مرکز می‌تواند جواز ثبت تلفن و آدرس برای ارائه خدمات و انجام تعمیرات لوازم خانگی را بدهد. درواقع مسئولان این مرکز بدون نظر‌خواهی از اتحادیه و اطلاعات لازم زمینه جولان تعمیرکاران غیرمجاز در بازار لوازم خانگی را فراهم کردند. به‌گفته رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و تعمیرکاران صنایع برودتی، تهویه مطبوع، لباسشویی و قطعات یدکی تهران ۸۰درصد کارت‌های گارانتی موجود در بازار لوازم خانگی تقلبی است زیرا از نظر قانون نظام صنفی تنها وارد‌کننده و تولیدکنندگان می‌توانند کارت گارانتی به مشتری ارائه دهند اما اکنون لوازم خانگی بی‌کیفیت به شیوه غیرقانونی وارد می‌شود و فروشندگان با پرداخت وجهی، کارت گارانتی تقلبی را داخل وسایل خانگی قرار می‌دهند؛ به‌طور مثال اکنون برند آ.ا.گ نماینده واقعی در ایران ندارند اما محصولات آن با گارانتی و ادعای خدمات پس از فروش معتبر عرضه می‌شود ودر مورد برند بوش نیز فقط ۴شرکت مجوز ارائه خدمات دارند اما تعداد شرکت‌های فعال در این عرصه به‌مراتب بیشتر است.
دریافت خدمات با فاکتور رسمی و معتبر
رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و تعمیرکاران صنایع برودتی، تهویه مطبوع، لباسشویی و قطعات یدکی تهران در مورد افزایش دستمزد بالای خدمات و قطعات یدکی در برخی واحدهای تعمیر لوازم خانگی، گفت: اتحادیه، نرخ دستمزد تعمیرکاران مجاز و دارای پروانه کسب را مصوب و درسایت قرار داده اما متأسفانه با پدیده فروش نشانی و شماره تلفن برخی متقاضیان تعمیر لوازم خانگی و ثبت شماره تلفن و مشخصات نامعتبر در سامانه ۱۱۸ و برخی سایت‌ها مواجه هستیم و این تعمیرکاران غیرمجاز خود را نماینده برندهای مشهور معرفی می‌کنند. جمالی افزود: حتی نرخ قطعات یدکی توسط اتحادیه مشخص و اعلام می‌شود اما به مشتریان توصیه می‌کنیم که برای تعمیر لوازم خانگی حتما فاکتور رسمی دریافت کنند که دارای آدرس، شماره تلفن و مهر شرکت ارائه‌دهنده خدمات باشد تا درصورت بروز تخلفات اتحادیه بتواند به شکایت آنها رسیدگی کند.
سفارش ساخت قطعات یدکی تقلبی
جمالی با اشاره به جولان قطعات یدکی تقلبی لوازم خانگی در بازار گفت: برای رفع این مشکل بارها به گمرک ایران برای راستی‌آزمایی کیفیت قطعات وارداتی نامه نوشته‌ایم تا مثلا فهرست و مشخصات واردکنندگان و قطعاتی مانند کمپرسور، ترموستات و گاز یخچال را برای پیگیری بعدی به اتحادیه بدهد اما متأسفانه با وجود پیگیری بسیار، گمرک تنها یک صورت کلی از واردات این اقلام را ارائه کرد. جمالی با تأکید بر اینکه اکنون قطعات بدون کیفیت و شناسنامه یدکی لوازم خانگی وارد کشور شده و به راحتی با نام برندهای معتبر خارجی عرضه می‌شود، افزود: ۹۰درصد قطعات لوازم خانگی وارداتی را برندهای گمنام چینی تامین و به نام شرکت‌های معتبر عرضه می‌کنند. او افزود: واردکنندگان قطعات یدکی لوازم خانگی، سفارش قطعه را با نام برند مورد نظرشان به شرکت‌های چینی می‌دهند و محصولات تقلبی و فاقد شناسنامه را در بازار عرضه می‌کنند. او افزود: درحالی‌که تعداد تولیدکنندگان معتبر گاز یخچال در دنیا به تعداد انگشتان دست نمی‌رسد اکنون در خیابان سعدی شمالی بین ۲۰۰ تا ۳۰۰ فروشنده گاز یخچال وجود دارد که این محصول را حتی با برند انگلیسی ایکسون که ۲۰سال است امتیاز آن به یک شرکت آمریکایی فروخته شده و واردات آن متوقف است، عرضه می‌کنند. او افزود: بارها این تخلفات را کشف و به دستگاه‌های مسئول اعلام کرده‌ایم اما برخورد قاطعی نشده است. جمالی افزود: در زمینه ترموستات یخچال نیز بهترین برند دامفوس دانمارکی و آلمانی است اما چینی‌ها این قطعه را با نام این برندها، تولید و راهی بازار کشورمان می‌کنند.
منبع: همشهری
